قارچ ناخن یکی از شایع ترین مشکلاتی است که افراد در سنین مختلف ممکن است با آن دست و پنجه نرم کنند. پوک شدن ناخن، بوی بد، تغییر رنگ و فرم از اصلیترین نشانههای ناخن آسیب دیده از قارچ ناخن است. قارچ ناخن اما با کمی دقت در وضعیت بهداشت فردی و رعایت اصول اولیه، به راحتی قابل پیشگیری است؛ از طرفی برای این حل این مشکل، درمانهای خانگی بسیاری هم پیشنهاد میشود. چنانچه قارچ ناخن مشکل این روزهای شما است، خواندن این مطلب را از دست ندهید.
قارچ ناخن چیست؟
قارچ ناخن نوعی عفونتِ شایع ناخن است که به آن «انیکومیکوزیس» نیز میگویند. این عفونت بهصورت لکههای سفید یا زرد و یا قهوهای در زیر و نوک ناخن دست و یا پا ظاهر میشود و ممکن است بهمرور عمیقتر شود و به همین جهت ناخن تغییر رنگ میدهد، ضخیمتر میشود و شاید حتی لبههای ناخنتان بر اثر ابتلا به این بیماری خُرد شود.
اگر عفونت حاد نباشد، مشکلی برایتان ایجاد نمیکند و در اینصورت احتمالاً نیازی به درمان ندارید. در این موارد میتوانید با داروهای درمان سریع قارچ ناخن یا استفاده از داروهای بدون نسخه مشکل را برطرف کنید. اما اگر قسمت عفونت دردناک شده و تغییراتی در شکل ناخنهایتان میبینید، بهتر است به پزشک متخصص مراجعه و حتما از دارو و مراقبت های پزشکی استفاده کنید. قارچ ناخن هرچند میتواند ناخنهای دست را درگیر کند، اما بروز آن در ناخنهای پا شایعتر است.
نکته مهم در خصوص انواع قارچ ناخن این است که اگر برای درمان آن سریع اقدام نکنید، قارچ میتواند به سایر ناخنها و حتی پوست دست نیز سرایت و مشکلات حادی برای شما ایجاد کند.
علائم شایع قارچ ناخن :
شایع ترین علائمی که در ناخنهای افراد مبتلا به قارچ ناخن مشاهده میشود، عبارتند از:
- ناخن ضخیم و شاخی شده
- بیرنگ شدن ناخن
- شکستن یا ناهمواری ناخن
- جداشدن ناخن از بستر
- بوی بد
دلایل ابتلا به قارچ ناخن
ارگانیسمهای مختلف قارچی که در بیشتر مواقع به صورت عادی و بی خطر روی سطح پوست ما زندگی میکنند، گاهی میتوانند باعث باعث بهوجود آمدن قارچ ناخن شوند. شایعترین نوع قارچ ناخن، «درماتوفیت» است. درماتوفیت یا درماتوفیز، نوعی قارچ علاقمند به کراتین مرده است که روی ناخن، مو و پوست بدن وجود دارد و در صورت مهیا بودن شرایط، شروع به فعالیت میکند.
علاوه بر قارچها، مخمر، باکتریها و کپکها نیز میتوانند باعث عفونت ناخن شوند. همچنین خوب است بدانید که تغییر رنگ ناشی از عفونت باکتریایی در ناخن ها به رنگ سبز یا سیاه ظاهر میشود. تماس با فضاهای آلوده به قارچ مانند کاشیهای کف دوش استخرها یا سالنهای بدنسازی، قابلیت آلوده کردن ناخن شما را دارد. کفشهای تیره، عرقکردن پا در کفش و مرطوبشدن فضای داخل کفش نیز میتواند باعث قارچ ناخن شود.
علاوه بر این موارد، عوامل دیگری نیز هستند که بهطور کلی میتوانند خطر ابتلا به قارچ ناخن را افزایش دهند، از جمله این عوامل میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- سن بالا؛ گردش خون کندتر از حالت عادی و شاخی شدن ناخن از عوامل این مشکل در سنین بالا هستند.
- پوشیدن کفشهایی که باعث عرق کردن پا شود.
- سابقه ابتلا به بیماری پای ورزشکاران؛ این بیماری شایع ترین نوع عفونت قارچی در میان ورزشکاران است.
- راه رفتن با پای برهنه در مکانهای عمومی و مرطوب مانند استخر ها و سالنهای ورزشی
- آسیب جزئی به پوست یا ناخن که ندیده گرفته میشود.
- ابتلا به بیماریهای پوستی مانند پسوریازیس که ناخنها را تحت تأثیر قرار میدهد. در نظر داشته باشید که پسوریازیس، عفونت قارچی نیست و فقط باعث آسیب پذیر شدن ناخنها میشود.
- ابتلا به دیابت، مشکلات جریان خون یا ضعف سیستم ایمنی
راهکاری جلوگیری از ابتلا به قارچ ناخن
خبر خوب این است که میتوانید با چند راهکار ساده از ابتلا به قارچ ناخن جلوگیری کنید. کافیست:
- ناخنهای خود را تمیز و خشک نگه دارید.
- دست و پاهای خود را مرتب بشویید. فراموش نکنید که دستهای خود را بعد از لمس ناخن آلوده به خوبی شستشو داده و کاملا خشک کنید.
- احتمال اینکه ناخنهای بلند به قارچ ناخن مبتلا شوند بیشتر است، به همین دلیل بهتر است حتی المقدور ناخنهای خود را کوتاه نگه دارید. لبه ناخنها را با سوهان صاف کنید و به قسمتهای ضخیمشده دقت کامل داشته باشید.
- ناخن گیر وسیله کاملا شخصی است. بعد از هر بار استفاده ناخنگیر خود را به خوبی با الکل یا بتادین یا هر نوع ماده ضدعفونی کننده دیگری ضدعفونی کنید.
- در طول روز جورابهای از جنس ضد عرق بپوشید و در صورتی که پاهایتان عرق کرد، حتما جورابهای خود را عوض کنید.
- استفاده از کفش با جنس مناسب در کنترل قارچ ناخن بسیار موث ر است. به علاوه میتوانید از پودرهای ضدعفونی کننده یا پودرهای ضد قارچ کمک بگیرید.
- در استخر یا رختکن و در مکانهای عمومی مشابه، دمپایی مناسب و ترجیحا جلو باز بپوشید.
- برای ترمیم یا کاشت ناخن دقت داشته باشید که ابزارهای مانیکور و پدیکور سالنی حتما باید استریل شوند. اگر برای پدیکور خانگی از ابزار خاصی استفاده میکنید، حتماً این ابزارها را به خوبی ضدعفونی کنید.
- استفاده از لاک و ناخن مصنوعی را در صورت درگیر شدن ناخنها تا درمان کامل، کنار بگذارید.
درمانِ خانگی قارچ ناخن
انواع عفونت قارچی ناخن معمولا با رعایت موارد گفته شده و همچنین کمک گرفتن از محصولات داروخانهای ضد قارچ و ضد میکروب، قبل درمان است. در ادامه با تعدادی از روشهای خانگی بیشتر آشنا خواهیم شد.